Trong những món chay hấp dẫn của ẩm thực Việt, bún bò chay là sự kết hợp hoàn hảo giữa hương vị truyền thống và sự thanh đạm đặc trưng. Vẫn là tô bún nóng hổi, nước dùng đậm đà, rau sống tươi mát và topping đầy đặn, nhưng tất cả đều được làm từ nguyên liệu thực vật. Không cần dùng đến xương hay thịt, bạn vẫn có thể nấu được tô bún bò chay ngon như tiệm, thậm chí còn lành mạnh và phù hợp với mọi lứa tuổi. Hãy cùng tìm hiểu cách nấu bún bò chay ngay tại nhà nhé!
Bún bò chay là gì?
Bún bò chay là phiên bản thuần chay của món bún bò nổi tiếng, thường gắn liền với Huế hoặc miền Trung. Thay vì dùng thịt bò, giò heo như món gốc, món chay này sử dụng các nguyên liệu như đậu hũ, nấm, tàu hũ ky (phù chúc), chả chay… và nước dùng được hầm từ rau củ tự nhiên.
Điểm đặc biệt là bún bò chay vẫn giữ được độ thơm, đậm, ngọt hậu của món mặn – nhờ vào cách nêm nếm khéo léo và công phu trong khâu làm nước dùng.
Nguyên liệu nấu bún bò chay
Phần nước dùng:
- 1 củ cải trắng
- 1 củ cà rốt
- 1 trái lê hoặc táo (tạo vị ngọt thanh)
- 1 khúc thơm (dứa)
- 1 cây sả đập dập
- 1 củ hành tây
- 2 lít nước lọc
- 2 muỗng canh dầu điều (tạo màu đỏ đặc trưng)
- 1/2 muỗng ngũ vị hương (tùy chọn)
- Gia vị chay: muối, đường, hạt nêm chay, nước tương
Phần topping (nhân bún):
- Chả chay (chả lụa, chả quế, chả bò làm từ đậu nành)
- Đậu hũ chiên
- Tàu hũ ky cuộn (hoặc tàu hũ ky chiên giòn)
- Nấm đùi gà, nấm rơm hoặc nấm đông cô
- Hành boa rô phi thơm
Rau ăn kèm:
- Rau sống: rau muống bào, giá, xà lách, húng quế
- Bắp chuối bào mỏng
- Chanh, ớt, sa tế chay
- Bún tươi (loại sợi to)
Cách nấu bún bò chay ngon tại nhà
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
- Củ cải, cà rốt, thơm, hành tây rửa sạch, cắt khúc lớn.
- Sả đập dập.
- Nấm rửa sạch, cắt lát vừa ăn. Chả chay và tàu hũ ky cắt miếng tùy thích.
- Đậu hũ chiên sẵn, cắt miếng.
- Rau sống rửa sạch, để ráo.
Bước 2: Nấu nước dùng
- Cho củ cải, cà rốt, thơm, hành tây, táo/lê và sả vào nồi với 2 lít nước. Ninh nhỏ lửa khoảng 45 phút.
- Sau đó vớt bỏ xác rau củ, giữ lại nước dùng.
- Phi hành boa rô với dầu điều, cho vào nồi nước dùng để tạo màu đỏ cam đặc trưng.
- Nêm 1 muỗng nước tương, 1 muỗng muối, 1 muỗng hạt nêm chay và 1/2 muỗng đường. Có thể thêm ngũ vị hương nếu thích hương thơm đậm đà kiểu Huế.
Bước 3: Chuẩn bị topping
- Xào sơ nấm, tàu hũ ky và chả chay với một chút hạt nêm, nước tương cho đậm vị.
- Thả các nguyên liệu vào nồi nước dùng đun thêm 5–7 phút.
Bước 4: Trình bày
- Trụng bún qua nước sôi, cho vào tô.
- Xếp topping lên trên: nấm, chả, tàu hũ ky, đậu hũ.
- Chan nước dùng nóng hổi.
- Ăn kèm rau sống, chanh, ớt, và một muỗng sa tế chay nếu thích cay.
Mẹo nấu bún bò chay ngon như tiệm
- Dùng củ quả tươi và táo/lê giúp nước ngọt tự nhiên mà không cần đường phèn hay bột ngọt.
- Ngũ vị hương tuy không bắt buộc, nhưng nếu dùng đúng lượng sẽ tăng độ “giống” món bún bò thật.
- Dầu điều tạo màu hấp dẫn và mang lại mùi thơm đặc trưng – không nên bỏ qua.
- Xào sơ topping trước khi cho vào nồi nước giúp món ăn đậm vị và thơm hơn.
Lợi ích khi ăn bún bò chay
Không chỉ là món ăn ngon, bún bò chay còn đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe:
- Giàu chất xơ và vitamin từ rau củ, nấm, giúp tăng cường tiêu hóa.
- Không chứa cholesterol, phù hợp với người lớn tuổi, người ăn kiêng.
- Làm ấm cơ thể nhờ gừng, sả, và dầu điều – rất thích hợp vào mùa mưa hoặc sáng sớm.
- Giảm thiểu chất béo động vật nhưng vẫn cung cấp đủ năng lượng nhờ đậu nành, đậu hũ.
Biến tấu món bún bò chay
- Bún bò chay nấm đông cô hầm: Dùng nước nấm hầm và thêm đậu hũ non tạo vị thanh nhẹ.
- Bún bò chay cay kiểu Huế: Tăng lượng sa tế, ngũ vị hương và thêm sả băm để có vị cay nồng hơn.
- Bún bò chay thực dưỡng: Loại bỏ dầu và xào, chỉ dùng rau củ luộc, nước dùng nhẹ, không sa tế.
Kết Luận
Một tô bún bò chay không chỉ là bữa ăn ngon mà còn là sự lựa chọn lành mạnh, tốt cho sức khỏe và tinh thần. Dù bạn ăn chay vì tín ngưỡng, sức khỏe hay đơn giản là muốn đổi vị, món ăn này đều có thể chiều lòng mọi khẩu vị. Với công thức chi tiết ở trên, bạn hoàn toàn có thể vào bếp và nấu bún bò chay ngon như nhà hàng, ngay tại căn bếp của mình!
